Tại Festival Guitar Talent, tôi nhận thấy nhiều bạn băn khoăn không biết chọn loại đàn guitar nào phù hợp với phong cách và mục tiêu của mình. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu tại sao nên nắm rõ đặc tính của từng dòng guitar, cách thức tôi tổng hợp và trải nghiệm thực tế những model tiêu biểu, và ai là người phù hợp với mỗi loại đàn. T
Tại sao bạn cần hiểu về các loại đàn guitar
Việc hiểu rõ các loại đàn guitar không chỉ giúp bạn tránh những lựa chọn sai lầm ban đầu mà còn tăng tốc quá trình học tập và biểu diễn. Mỗi dòng đàn – từ acoustic, classic đến điện hay bass – đều mang một “cá tính âm thanh” riêng, phù hợp với mục đích sử dụng và phong cách âm nhạc cụ thể.
Chọn đúng loại đàn ngay từ đầu cũng đồng nghĩa với việc tiết kiệm chi phí đầu tư, tránh mua phải nhạc cụ không phù hợp rồi phải đổi sau vài tháng. Trong thực tế, tôi từng gặp nhiều học viên chọn đàn điện khi muốn học đệm hát, hoặc chọn đàn classic để chơi rock – điều này khiến họ nhanh chán và tiến bộ rất chậm.
Dù bạn luyện tập tại nhà, chơi trong band nhạc trường học hay thu âm tại studio mini, việc sở hữu đúng loại guitar sẽ tạo cảm hứng, rút ngắn thời gian làm quen, và giúp bạn khai thác tối đa tiềm năng của bản thân.
Tổng quan các dòng guitar phổ biến
Việc phân biệt các dòng guitar không chỉ đơn giản là “chọn loại nào nhìn đẹp”, mà còn liên quan trực tiếp đến âm thanh bạn muốn tạo ra, cảm giác khi chơi và cả hành trình phát triển kỹ năng. Dưới đây là 3 dòng đàn phổ biến nhất – mỗi loại đều có thế mạnh riêng và phù hợp với những mục tiêu khác nhau.
Guitar acoustic
Đặc điểm cơ bản
Guitar acoustic là lựa chọn phổ biến nhất cho người yêu âm nhạc hiện đại. Đặc trưng của dòng đàn này là sử dụng dây sắt, cho âm thanh sáng, vang và giàu năng lượng – rất phù hợp để chơi đệm hát, pop, country, ballad, hoặc fingerstyle cơ bản. Mặt đàn acoustic thường to và có hộp cộng hưởng lớn, giúp khuếch đại âm thanh tự nhiên mà không cần ampli.
Thiết kế của đàn có thể đi kèm hoặc không đi kèm EQ (bộ pickup tích hợp). Nếu có, bạn có thể kết nối đàn với loa hoặc thiết bị ghi âm, rất thuận tiện cho biểu diễn và thu âm.
Trải nghiệm thực tế mẫu tiêu biểu
Tôi từng dùng thử Fender FA-125CE – mẫu đàn này có thiết kế dáng khuyết cutaway dễ chơi ở các ngăn cao, tích hợp hệ thống khuếch đại Fishman chất lượng ổn định, phù hợp để biểu diễn trên sân khấu nhỏ. Âm thanh thiên sáng, tiếng bass vừa phải, phù hợp với chơi solo nhẹ nhàng hoặc đệm hát acoustic.
Một model khác là Taylor Academy A10E, sử dụng mặt gỗ spruce nguyên tấm, cần đàn thoải mái, tích hợp preamp ES-B cực kỳ ổn định. Đây là dòng đàn rất được ưa chuộng bởi những người muốn đầu tư nghiêm túc.
Phù hợp với ai
Guitar acoustic phù hợp với người mới bắt đầu học guitar hiện đại, đặc biệt là những ai muốn tự chơi và hát, tham gia các buổi sinh hoạt nhóm, sân khấu nhỏ, hoặc thu âm cơ bản.
Đây cũng là lựa chọn tốt cho người chơi bán chuyên, nghệ sĩ độc lập hoặc những ai theo đuổi dòng nhạc pop, folk, indie…
Guitar classic
Đặc điểm và dây nylon
Guitar classic – hay còn gọi là đàn guitar cổ điển – sử dụng dây nylon mềm, cho âm thanh ấm, dịu, và mộc mạc. Thân đàn thường nhỏ hơn acoustic, không có EQ tích hợp, và thiết kế mang đậm tính truyền thống.
Cần đàn classic thường rộng hơn (thường 52mm) so với acoustic, giúp dễ dàng bấm các hợp âm tách biệt – phù hợp cho những ai luyện ngón, chơi đơn tuyến, hoặc fingerstyle cổ điển.
Ưu điểm cho người mới
Một trong những lý do nhiều trung tâm âm nhạc khuyên người mới học chọn đàn classic là bởi dây nylon không gây đau tay, ít tạo vết hằn, đặc biệt là với trẻ em hoặc người có ngón tay nhỏ.
Thân đàn nhỏ, gọn nhẹ cũng giúp người chơi dễ kiểm soát dáng ngồi và vị trí bấm phím, tạo nền tảng vững chắc cho việc phát triển kỹ thuật sau này.
Phù hợp với ai
Guitar classic phù hợp với người mới học đàn hoàn toàn, đặc biệt là trẻ em, học sinh, sinh viên, hoặc những ai muốn chơi nhạc không lời, ballad cổ điển, dân gian.
Ngoài ra, nếu bạn theo đuổi phong cách fingerstyle có yếu tố cổ điển – như Tarrega, Bach hoặc Flamenco – thì guitar classic là sự lựa chọn khởi đầu tốt.
Guitar điện
Pickup và khuếch đại
Khác với acoustic hay classic, guitar điện không phát ra âm thanh lớn khi không có ampli. Âm thanh được tạo ra thông qua hệ thống pickup (cảm biến từ tính) nằm dưới dây đàn, chuyển rung động thành tín hiệu điện, sau đó được khuếch đại qua loa.
Guitar điện có thiết kế hiện đại với nhiều kiểu dáng: solid body (thân đặc), semi-hollow (bán rỗng)… Các núm điều chỉnh volume, tone và cần gạt pickup cho phép điều chỉnh âm sắc rất linh hoạt, từ clean trong trẻo đến distortion mạnh mẽ.
Ứng dụng trên sân khấu
Tôi từng biểu diễn nhiều lần với cây Yamaha Pacifica hoặc Fender Stratocaster, cả hai đều thể hiện rất tốt trong các buổi live band hoặc thu âm tại studio.
Guitar điện là linh hồn của các thể loại như rock, jazz, metal, blues – nhờ vào khả năng kiểm soát âm lượng, sắc thái và hiệu ứng (delay, reverb, overdrive…). Với một chiếc pedalboard tốt, bạn gần như có thể “tái tạo bất kỳ màu sắc âm thanh nào”.
Phù hợp với ai
Guitar điện phù hợp với người chơi muốn biểu diễn chuyên nghiệp, hoặc theo đuổi các dòng nhạc cần xử lý kỹ thuật cao và hiệu ứng âm thanh phong phú.
Nếu bạn đã có nền tảng cơ bản với acoustic và muốn chuyển sang chơi solo, riff, hoặc sáng tác nhạc điện tử, guitar điện là lựa chọn đáng cân nhắc.
Ngoài ra, người mới học vẫn có thể bắt đầu với guitar điện nếu xác định rõ mục tiêu học tập lâu dài và có sẵn ampli/tai nghe hỗ trợ.
Guitar bass
Âm trầm, giữ nhịp
Guitar bass là “bệ đỡ” của cả ban nhạc – đảm nhận vai trò giữ nhịp và cung cấp âm nền. Khác với guitar thường, đàn bass thường chỉ có 4 dây, lên dây theo thứ tự E–A–D–G (giống bốn dây dưới cùng của guitar nhưng thấp hơn một quãng tám). Một số mẫu nâng cấp có 5 hoặc 6 dây để mở rộng âm vực.
Âm thanh đặc trưng của guitar bass là trầm, sâu và ổn định, cực kỳ quan trọng trong jazz, rock, funk, pop và các thể loại cần độ chắc nhịp cao. Bass không chỉ chơi nốt rời mà còn sử dụng kỹ thuật slap, pop, hoặc ghost note để tạo độ groove – điều khiến cả bài nhạc trở nên “có chất”.
Độ to, trọng lượng
Guitar bass có thân đàn lớn và dài hơn so với guitar thường. Scale (chiều dài dây đàn) phổ biến là 34 inch – điều này đồng nghĩa với việc người chơi phải quen với khoảng cách phím xa hơn, dây to hơn, cần lực tay mạnh hơn.
Thêm vào đó, trọng lượng của một cây bass điện thường nặng hơn đàn guitar thông thường 0.5 – 1.5 kg, nên người chơi bass cần có sức bền và khả năng kiểm soát tay trái chắc chắn.
Phù hợp với ai
Guitar bass phù hợp với người muốn giữ vai trò “backbone” trong ban nhạc, yêu thích cảm giác ổn định, chắc chắn và có khả năng cảm nhịp tốt.
Đây là lựa chọn tuyệt vời nếu bạn không quá thích spotlight như lead guitar nhưng muốn đóng vai trò không thể thiếu trong band.
Ngoài ra, học bass cũng là nền tảng tốt để hiểu cấu trúc hòa âm, nhịp điệu – đặc biệt hữu ích nếu bạn có định hướng học sản xuất nhạc sau này.
Silent guitar
Giảm ồn, tập đêm
Silent guitar – điển hình như Yamaha SLG200N hoặc SLG200S – là dòng đàn không có hộp cộng hưởng, giúp giảm đến 80% tiếng ồn so với đàn acoustic thông thường.
Cơ chế hoạt động: dây đàn vẫn rung như guitar thường, nhưng không vang lên quá lớn. Âm thanh được truyền đến hệ thống preamp tích hợp và phát qua tai nghe hoặc loa ngoài.
Đây là lựa chọn cực kỳ hữu ích cho người sống trong căn hộ chung cư, phòng trọ hoặc không gian cần yên tĩnh – bạn có thể tập luyện lúc 11 giờ đêm mà không làm phiền ai.
Kinh nghiệm sử dụng tai nghe
Khi dùng Silent guitar, hãy đầu tư tai nghe chất lượng, tránh tai nghe giá rẻ làm méo tiếng. Ngoài ra, có thể kết nối đàn với giao diện thu âm hoặc loa monitor để kiểm tra âm thanh ở mức độ biểu diễn.
Cá nhân tôi từng dùng Yamaha SLG200S kèm tai nghe Audio-Technica ATH-M40x – mang lại trải nghiệm âm thanh tự nhiên, giàu sắc thái, đặc biệt trong luyện fingerstyle.
Phù hợp với ai
Silent guitar phù hợp với người chơi từ trung cấp trở lên, hoặc người mới nhưng đã có định hướng tập luyện nghiêm túc.
Ngoài ra, đây là giải pháp tối ưu cho nghệ sĩ thường xuyên di chuyển – đàn có thể tháo khung, cho vào balo mang theo máy bay mà không cần thùng đàn lớn.
Resonator guitar
Thiết kế côn kim loại
Resonator guitar là dòng đàn đặc biệt với cấu trúc kim loại hình nón (resonator cone) thay cho hộp cộng hưởng gỗ thông thường. Thiết kế này giúp tạo ra âm thanh vang lớn, gắt và metallic – rất khác biệt so với acoustic truyền thống.
Có 3 loại resonator chính: biscuit (âm mạnh, rõ); spider (âm vang lâu, thiên sáng); và tricone (phức hợp, ấm và đầy đặn). Một số mẫu đàn như Gretsch G9201 Honey Dipper hoặc Epiphone Dobro Hound Dog hiện vẫn rất được ưa chuộng nhờ chất âm cổ điển đậm chất Mỹ.
Ứng dụng slide, blues
Resonator thường được dùng để chơi slide guitar, fingerstyle blues, hoặc bluegrass. Âm thanh của nó cắt qua cả band nhạc mà không cần ampli – vốn là lý do nó ra đời từ đầu thế kỷ 20 để hỗ trợ biểu diễn ngoài trời hoặc trong band jazz nhỏ không có micro.
Người chơi thường dùng ống slide bằng sắt hoặc thủy tinh, trượt trên dây để tạo âm sắc ngân dài đặc trưng.
Phù hợp với ai
Resonator guitar phù hợp với người theo đuổi phong cách chơi truyền thống như Delta blues, country, hoặc Americana.
Đây cũng là một lựa chọn thú vị cho người chơi acoustic lâu năm muốn thử chất âm mới, hoặc những nghệ sĩ biểu diễn cần tạo điểm nhấn đặc biệt trên sân khấu.
Với người mới, Resonator không phải lựa chọn khởi đầu lý tưởng, nhưng nếu bạn yêu âm nhạc cổ điển Mỹ, đây là một cây đàn đáng có trong bộ sưu tập.
Torres guitar
Dòng cổ điển tiền thân
Torres guitar – được đặt tên theo luthier huyền thoại Antonio de Torres (1817–1892) – là mẫu đàn đặt nền móng cho cấu trúc đàn guitar cổ điển hiện đại. Những thiết kế của ông, từ kích thước thân đàn lớn hơn, hệ thống thanh giằng quạt fan bracing cho đến tỷ lệ giữa cần đàn và thùng đàn, đã trở thành tiêu chuẩn cho toàn bộ dòng guitar cổ điển sau này.
Torres không chỉ thay đổi vật lý cây đàn mà còn mở ra một kỷ nguyên mới cho âm thanh guitar – tự nhiên, ấm áp và cộng hưởng tốt hơn gấp nhiều lần so với thế hệ đàn trước.
Âm thanh mộc mạc
Torres guitar thường sử dụng dây nylon (trước kia là dây ruột mèo), tạo ra âm thanh trầm ấm, du dương và giàu cảm xúc. Khác với đàn Flamenco (thiên sáng và sắc), Torres mang lại chất âm mộc, nhẹ nhàng và sâu lắng – cực kỳ phù hợp với các tác phẩm cổ điển Tây Ban Nha hoặc Latin.
Nhờ thiết kế thùng đàn lớn và độ cộng hưởng cao, Torres guitar vượt trội trong môi trường hòa tấu nhỏ hoặc biểu diễn không cần ampli, mang đến trải nghiệm âm thanh gần gũi, chan chứa nhạc tính.
Phù hợp với ai
Torres guitar là lựa chọn lý tưởng cho:
- Người học nhạc cổ điển một cách bài bản, đang theo học ở các nhạc viện hoặc lớp năng khiếu.
- Nghệ sĩ biểu diễn muốn sở hữu một cây đàn có chiều sâu lịch sử, cấu trúc truyền thống và âm thanh nguyên bản.
- Người chơi lâu năm cần một cây đàn mộc mạc, không quá “show-off” nhưng chất lượng âm thanh cao cấp.
Tuy nhiên, do cấu trúc thùng lớn và giá thành khá cao (20–35 triệu đồng trở lên cho cây đúng chuẩn), Torres guitar không phù hợp với người mới bắt đầu hoặc chơi theo hướng hiện đại như acoustic fingerstyle hay biểu diễn khuếch đại.
Flamenco guitar
Thiết kế nhẹ, golpeadores
Flamenco guitar, dù cũng thuộc dòng cổ điển, lại có thiết kế nhẹ hơn, thân đàn mỏng hơn và phản hồi nhanh hơn Torres. Hai kiểu đàn chính là “blanca” (gỗ thông mặt top, âm sáng) và “negra” (gỗ tuyết tùng hoặc cẩm lai, âm ấm).
Điểm nhận diện dễ thấy là golpeadores – miếng nhựa trong dán lên mặt đàn, giúp bảo vệ bề mặt khi chơi kỹ thuật gõ (golpe). Đây là một chi tiết gần như không thể thiếu trên bất kỳ cây Flamenco nào.
Ngoài ra, khoảng cách giữa dây và mặt đàn (action) được thiết kế thấp, tạo cảm giác bấm nhanh, thuận tiện cho các pha đánh strumming tốc độ cao – đúng chất Flamenco.
Kỹ thuật flamenco
Flamenco là một trường phái âm nhạc riêng biệt đến từ Tây Ban Nha, đậm chất cảm xúc, đam mê và tiết tấu dồn dập. Người chơi thường sử dụng kỹ thuật như rasgueado (quạt nhanh bằng các ngón tay), golpe (gõ vào thân đàn), tremolo, picado, alzapúa…, đòi hỏi phản ứng cực nhanh từ cây đàn.
Flamenco guitar đáp ứng những yêu cầu này nhờ thiết kế thân đàn phản hồi tức thì, tiếng đàn bật nhanh và rõ ràng ngay cả ở dải trung và cao. Điều này giúp nghệ sĩ thể hiện được đầy đủ sắc thái của từng câu nhạc và kỹ thuật ngón.
Phù hợp với ai
Flamenco guitar phù hợp với:
- Người học hoặc biểu diễn Flamenco chuyên nghiệp, cần cây đàn được thiết kế đúng chuẩn phong cách âm nhạc đặc trưng.
- Nghệ sĩ acoustic hoặc classic muốn mở rộng kỹ thuật trình diễn bằng các hiệu ứng gõ, strumming tốc độ hoặc tiết tấu Latin.
- Người biểu diễn sân khấu – vì tiếng đàn Flamenco cắt tốt qua không gian lớn, đặc biệt là bản “blanca”.
Tuy nhiên, với người mới hoàn toàn hoặc học đệm hát thông thường, Flamenco guitar có thể không phải lựa chọn phù hợp – do action thấp đôi khi dễ gây rè dây, và chất âm thiên sáng có thể không phù hợp với nhu cầu đệm hát truyền thống.
Câu hỏi thường gặp
Tôi nên bắt đầu với guitar nào nếu mới học hoàn toàn?
Nếu bạn là người mới, guitar acoustic và guitar classic là hai lựa chọn lý tưởng. Acoustic cho âm thanh vang, phù hợp đệm hát; còn classic có dây nylon mềm, dễ bấm, giảm đau tay khi mới bắt đầu. Nếu bạn chưa rõ mình thích phong cách nào, hãy thử cả hai để cảm nhận.
Giá đàn phù hợp với ngân sách dưới 5 triệu?
Với tầm giá dưới 5 triệu, bạn hoàn toàn có thể sở hữu một cây đàn đủ tốt để bắt đầu, đến từ các thương hiệu phổ thông như Fender FA-115, Yamaha F310, hoặc Takamine D1D bản entry. Ưu tiên chọn đàn có setup sẵn, phím không bị cao, và âm thanh cân bằng. Đừng vội mua đàn giá quá rẻ nếu chưa kiểm tra thực tế – vì chất lượng âm thanh và độ bền sẽ ảnh hưởng đến trải nghiệm học tập.
Có cần mua thêm phụ kiện gì để tập luyện hiệu quả?
Có – nhưng không cần quá nhiều. Bạn nên chuẩn bị:
- Máy lên dây (tuner): để đảm bảo đàn luôn đúng tông.
- Capo: hỗ trợ chuyển tông khi đệm hát.
- Bao đàn hoặc hộp cứng: bảo vệ đàn khi di chuyển.
- Miếng gảy (pick) và giẻ lau cần đàn.
- Nếu chơi điện hoặc silent: tai nghe tốt và amp mini cũng rất hữu ích.
Một bộ phụ kiện cơ bản sẽ giúp bạn duy trì động lực tập luyện, bảo vệ đàn và cải thiện kỹ thuật hiệu quả hơn.
